Các hoạt động

KHAI MẠC TRIỂN LÃM ẢNH “KHOA THI HƯƠNG CUỐI THẾ KỶ XIX”

Sáng ngày 06.11.2025, trong khuôn khổ Biennale nhiếp ảnh quốc tế Photo Hanoi ’25, Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội phối hợp cùng Photo Hanoi ’25 đã tổ chức lễ khai mạc triển lãm ảnh “Khoa thi Hương cuối thế kỷ XIX” tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám.

Triển lãm giới thiệu 25 bức ảnh quý của nhiếp ảnh gia người Pháp Firmin-André Salles, ghi lại kỳ thi Hương khoa Đinh Dậu năm 1897 tại Nam Định – một trong những kỳ thi cuối cùng của nền khoa cử Nho học Việt Nam. Đây là tư liệu hiếm hoi còn lưu giữ được, tái hiện chân thực không khí trang nghiêm nhưng cũng đầy sôi nổi của trường thi xưa, trong bối cảnh nền Nho học đang bước vào thời kỳ chuyển giao, khi chữ Hán dần nhường chỗ cho chữ Quốc ngữ.

Đến tham dự triển lãm có Ông Jonathan Wallace Baker, Trưởng đại diện Văn phòng UNESCO tại Việt Nam; ông Soulier Eric Gabriel Michel, Tham tán hợp tác và hoạt động văn hóa, Đại sứ quán Pháp tại Việt Nam kiêm Giám đốc Viện Pháp Việt Nam; PGS. TS Đỗ Văn Trụ, Chủ tịch Hội Di sản văn hóa Việt Nam; TS Vũ Thị Minh Hương, Phó Chủ tịch Ủy ban Ký ức thế giới UNESCO Khu vực châu Á - Thái Bình Dương; Bà Phạm Thị Lan Anh, Trưởng phòng Quản lý di sản, Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội; Ông Lê Xuân Kiêu, Giám đốc Trung tâm hoạt động VHKH Văn Miếu – Quốc Tử Giám.

Không gian trưng bày được kiến tạo từ chất liệu tre truyền thống, lấy cảm hứng từ kiến trúc trường thi cổ kết hợp cùng thiết kế đương đại để mang đến một trải nghiệm thị giác độc đáo giữa không gian di sản ngàn năm. Dưới tán cây rợp bóng của Văn Miếu – Quốc Tử Giám, kiến trúc tre vươn mình như một ẩn dụ cho sức sống bền bỉ của tri thức và tinh thần hiếu học Việt Nam.

Phát biểu tại lễ khai mạc, ông Lê Xuân Kiêu, Giám đốc Trung tâm Hoạt động Văn hóa Khoa học Văn Miếu – Quốc Tử Giám, chia sẻ: “Lần đầu tiên, một triển lãm được đưa ra ngoài hàng rào của di tích để công chúng có thể tiếp cận gần gũi nhất với những bức ảnh quý giá. Chúng tôi hy vọng triển lãm sẽ là nguồn cảm hứng, nuôi dưỡng tinh thần hiếu học, tôn sư trọng đạo và trọng dụng nhân tài – những giá trị cốt lõi của đạo học Việt Nam, đồng thời gắn kết với bốn trụ cột giáo dục của UNESCO: Học để biết, học để làm, học để hoàn thiện bản thân và học để cùng chung sống.”

Bên cạnh ý nghĩa lịch sử và nghệ thuật, triển lãm còn là một cuộc đối thoại giữa di sản và nhiếp ảnh. Ông Soulier Eric Gabriel Michel, Tham tán hợp tác và hoạt động văn hóa, Đại sứ quán Pháp tại Việt Nam, Giám đốc Viện Pháp Việt Nam, bày tỏ:

“Triển lãm ảnh của Firmin-André Salles nằm dọc theo khuôn viên Văn Miếu – Quốc Tử Giám là biểu tượng mạnh mẽ cho sự giao thoa giữa địa điểm và nghệ thuật. Các tác phẩm được trưng bày trong không gian tre, lấy cảm hứng từ kiến trúc trường thi xưa, dọc theo bức tường của Văn Miếu – biểu tượng của Nho giáo và cũng là di tích văn hóa lịch sử của kinh đô Thăng Long.”

Cũng tại buổi lễ, ông Jonathan Wallace Baker, Trưởng đại diện Văn phòng UNESCO tại Việt Nam, nhấn mạnh ý nghĩa của việc trưng bày trong không gian đặc biệt này: “Việc tổ chức triển lãm ngay tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám, trung tâm học vấn của triều đình xưa, thật sự mang nhiều ý nghĩa. Nơi đây tiếp tục là biểu tượng cho văn học, di sản và cũng là không gian giao thoa giữa tri thức, nghệ thuật và suy tưởng.”

Triển lãm “Khoa thi Hương cuối thế kỷ XIX” không chỉ là dịp để công chúng thưởng lãm những khung hình quý giá về một kỳ thi xưa, mà còn là cơ hội để nhìn lại giá trị của giáo dục, tri thức và văn hóa học tập trong dòng chảy hiện đại hôm nay.

Thời gian trưng bày: 01.11 – 30.11.2025

Địa điểm: Văn Miếu – Quốc Tử Giám, Hà Nội

Dưới đây là một số hình ảnh buổi lễ khai mạc